رضا خان؛ بی سواد دانشگاه ساز؛ پادشاه جمهوری خواه و دست نشانده وطن پرست


تصویر سوگند پادشاهی رضا خان در مجلس موسسان

سوادآموزی رضاخان نشان میدهد که سواد هیچ ربط مستقیمی با شعور ندارد. رضاخان برخلاف برخی رجال دوره خود که از کودکی بواسطه شغل پدر به مکتب فرستاده می شدند، هیچ گاه به مدرسه و مکتب نرفت. او خواندن و نوشتن را در 31 یا 32 سالگی در سفر تبعید عین الدوله به فریمان آموخت در سال 1287. او بعدها به خواندن کتب تاریخی و ادبیات کلاسیک ایران علاقمند شد. او می گفت: «کتاب بوستان سعدی هم که به یک قطعه جواهر بیشتر شبیه‌است تا به کلمات معمولی، کمتر ممکن است از دسترس من دور بماند.».

او که همه او را به بی سوادی می شناختند، اولین مدارس رسمی مدرن را با کمک اندیشمندان زمان خود از جمله حسن رشدیه پایه گذاری کرد. اولین قوانین حقوق زنان زا به تصویب رساند تا دختران با سن کمتر از 15 سال مجبور به ازدواج نشوند و مردان می بایست از آزمایش های پزشکی بویژه آزمایشهای امراض مقاربتی عبور می کردند تا ازدواج آنها به رسمیت شناخته شود.

رضاخان که در همیشه تاریخ از او با عنوان دست نشانده انگلیس توسط روشنفکران و روحانیت اسلامی یاد شده است، خود - به هر دلیل – به نظام جمهوری معتقد بود، ولی بسیاری از مشروطه خواهانو علمای آن زمان از جمله ملک الشعرا و آبت الله کاشانی با این ایده او مخالفت کردند.

حتی بعدها مخالفت دکتر مصدق و آیت الله کاشانی با انتخاب او بعنوان پادشاه برای این بود که این دو و بسیاری دیگر از علمای اسلامی و روشنفکران و مشروطه خواهان بر این عقیده بودند که پادشاه در حکومت مشروطه قدرتی ندارد و رضاخان با آن همه قدرت سیاسی و مقبولیت عمومی می بایست با بکارگیری همه توان و با توجه به استعدادهای خود، بعنوان نخست وزیر انتخاب شود تا پیشرفت و حرکت جامعه بسوی پیشرفت و آزادی محقق شود. از کارهای او در دوره حکومتش:

- بنیان ثبت احوال

- لغو کاپیتولاسیون

- اسکان عشایر

- تاسیس دادگستری

- یکی کردن نیروهای نظامی و تشکیل ارتش ایران

- تاسیس بانک ملی ایران

- ساخت راه‌آهن سراسری ایران

- جاده‌سازی در کشور

- کشف حجاب

- تأسیس رادیو ایران و خبرگزاری پارس

- تأسیس دانشگاه تهران

- گسترش صنایع

- تأسیس فرهنگستان ایران

- تغییر تقویم رسمی ایران از تقویم هجری قمری به تقویم خورشیدی جلالی

- تغییر نام رسمی کشور در مجامع بین‌المللی از پارس به ایران در سال ۱۹۳۵


برای اطلاعات بیشتر تاریخی در مورد رضاخان اینجا را بخوانید.

3 comments:

پریسا said...

همین امروز همین امروز همین امروز داشتم دنبال منابعی میگشتم که از خدمات رضا خان بنویسم.من سلطنت طلب نیستم پیرو رضا پهلوی دوم هم نیستم ولی‌ خدمات رو نباید فراموش کرد.دستتون واقعا درد نکنه.

Anonymous said...

رضا شاه میهن پرستی بود که از همان آغاز می خواست نظام جمهوری را در ایران برپا سازد ولی همین آخوندهای اسلامی بیشرف از جمله مدرس پلید نگذاشتند. اهورا مزدا ایران را از دشمن، دروغ و خشکسالی نگاه دارد!

Anonymous said...

رضا شاه میهن پرستی بود که از همان آغاز می خواست نظام جمهوری را در ایران برپا سازد ولی همین آخوندهای اسلامی بیشرف از جمله مدرس پلید نگذاشتند. نظام سلطنتی یکی از بدترین سیستم های حکومتی است ولی این ربطی به رضا شاه بزرگ و محمدرضا پهلوی ندارد. آنها دو میهن پرستی بودند که در آینده نقش مثبت آنها برای ایرانیان روشن خواهد شد.
اهورا مزدا ایران را از دشمن، دروغ و خشکسالی نگاه دارد!